‘Opvoeden’, het woord zegt het al: op-voeden, is een bewuste manier om kinderen te helpen langzaam in te groeien in de wereld van volwassenen. Wij geven niet alleen goede voeding en zorg, huisvesting en liefde maar geven via de opvoeding ook onze normen en waarden door aan onze kinderen. Onbewust nemen we de opvoedingsstijl van onze ouders over of zetten we ons bewust af tegen die opvoeding. Onderwerpen als Nieuwetijds kinderen en Rouwverwerking zijn betrekkelijk nieuwe ‘opvoedgebieden’. In dit inspiratie onderdeel komen diverse aspecten van opvoeding aan de orde.
Helend opvoeden
In de eerste zeven jaar van een kind wordt de basis gelegd voor veiligheid, vertrouwen en verbinding. Deze aspecten vormen voor het kind de basisveiligheid waarmee het alle voorvallen in het leven -waar het ongetwijfeld mee te maken zal krijgen- kan aangaan. Bij ‘helend’ opvoeden gaat het erom het kind zo min mogelijk te corrigeren maar te begeleiden. De hele jeugd is immers één grote leerschool. Als de houding van ouders of opvoeders open is, ruimte geeft voor het proces van vallen en opstaan kunnen we spreken van helend opvoeden. Bij dit inspiratie onderdeel zoomen we in op de onderdelen die daarbij helpend zijn. Wat zijn jouw ervaringen met opvoeden?
Nieuwetijds kinderen
Sinds de jaren tachtig en negentig begon het in Amerika op te vallen dat de kinderen die geboren werden zo heel anders waren dan de vorige generaties. Ook in Europa en Nederland kreeg dit fenomeen aandacht. Zo werd in 1997 het Platform voor Nieuwetijdskinderen opgericht waarin mensen van verschillende achtergrond samenwerkten om nieuwetijdskinderen op te vangen en te helpen, en om bekendheid te geven aan het verschijnsel nieuwetijdskind. Nieuwetijdskinderen komen in alle culturen en in alle religies voor. Bij dit inspiratie onderdeel gaan we dieper in op de kenmerken en de vier verschillende typen nieuwetijdskinderen. Wat herken je zélf?
Rouw en rouwverwerking
Afscheid nemen hoort bij het leven, iedereen krijgt ermee te maken. Toch is omgaan met verlies en verdriet iets wat we moeten leren. En zelfs al leren we ermee omgaan, elk verlies, elk afscheid blijft een pijnlijke en unieke ervaring. Uit studies blijkt dat het meemaken van ziekte of dood van een dierbare de meest voorkomende ingrijpende levensgebeurtenissen zijn bij Nederlandse basisschoolleerlingen. Leren omgaan met de dood hoort bij de opvoeding. Dat levert vragen op als: hoe betrek je het overlijden in de opvoeding? Wat is verliesverwerking? Wat is helpend? Etc. Daarover gaan we dieper in bij dit inspiratie onderdeel. Heb je zelf al ervaringen op dit gebied?
Ik ben mijn eigen leider (Covey voor kinderen)
In dit inspiratie onderdeel kijken we naar ‘De zeven eigenschappen voor kinderen’ die hen leert dat je door het aanleren van gewoontes om jezelf te ontwikkelen en te versterken, de invloed op je leven en op je omgeving kunt vergroten. Deze manier van kijken, denken en doen helpt kinderen te ontdekken wie ze zijn en waar hun invloed ligt. Ze kunnen daardoor veranderen van passief reageren naar actief handelen. Leiderschapsrollen kunnen kinderen zowel thuis als op school oefenen en laten zien. ‘De boom van de 7 gewoonten’ uit ‘The Leader in Me’ van het CPS leent zich ook goed voor thuistoepassingen. Interesse om hier verder op door te gaan?
Over problemen en kansen
Het gezin en de school gelden als oefenplaatsen voor kinderen om zichzelf te ontdekken en te leren om te gaan met anderen. De thuiscultuur is daarbij belangrijk. Als je een thuiscultuur hebt waarin ruwe spelletjes heel gewoon zijn, vind je het als kind heel gewoon om dat gedrag ook buitenshuis te laten zien. Een kind wat daarentegen opgroeit in een gezin waarin veel denksport wordt gedaan, zoals schaken of puzzelen, zal fysiek contact in de omgang niet snel als normaal ervaren.
Net als volwassenen kunnen ook kinderen ‘ruimte nemend’ en ‘ruimte gevend’ gedrag vertonen. In dit inspiratie onderdeel kijken we naar de kenmerken van ‘grensoverschrijdend gedrag’ en naar de kenmerken van ‘pestgedrag’. Hoe zou je jouw ‘thuiscultuur’ omschrijven?